คำถามทางยา
คำถาม :
Drug interaction ระหว่างยา Trazodone และ Tramadol และวิธีการจัดการทางคลินิกเมื่อเกิด drug interaction ขึ้น
ชื่อสามัญทางยา :
Trazodone และ Tramadol
กลุ่มยา :
Antidepressant drugs และ Opioid analgesics
ชื่อการค้า :
Desyrel และ Tramal
ประเภทคำถาม :
Interactions
วิธีสืบค้น :
คอมพิวเตอร์
แหล่งข้อมูล :
Online
คำตอบ :
อันตรกิริยาระหว่างยา trazodone และ tramadol (แสดงดังรูป)
ระดับความรุนแรง : Major (ปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นทำให้เกิดอันตรายต่อผู้ป่วยจนต้องได้รับการรักษาเพิ่มเติม)
คุณภาพของหลักฐาน : Fair (เอกสารการศึกษาที่ใช้อ้างอิงมีคุณภาพต่ำ แต่สอดคล้องกับเภสัชวิทยา)
ผลของการเกิดอันตรกิริยา : การใช้ยา trazodone และ tramadol ร่วมกัน ทำให้เพิ่มความเสี่ยงของ
การเกิด serotonin syndrome และ CNS depression ซึ่งเคยมีการรายงานผลการเกิด serotonin-syndrome
ในผู้ป่วยที่มีการใช้ยา trazodone และ tramadol ร่วมกัน เป็นเวลานาน 5 วัน แล้วเกิดอาการขึ้น
ทำให้ต้องหยุดยาทั้งสองตัวและดูแลผู้ป่วยตามอาการที่เกิดขึ้นต่อไป
รูปข้อมูลอันตรกิริยาระหว่างยา trazodone และ tramadol จาก Micromedex
กลไกของการเกิด :
Trazodone เป็นยารักษาอาการของโรคซึมเศร้าในกลุ่มยา serotonin antagonist and reuptake
inhibitors (SARIs) ยาชนิดนี้ออกฤทธิ์โดยยับยั้งการดูดกลับของเซโรโทนิน (Serotonin) ในสมอง
มีผลให้ระดับเซโรโทนินในสมองเพิ่มขึ้น จึงช่วยให้ผู้ป่วยโรคซึมเศร้ามีอารมณ์ดีขึ้น นอนหลับได้ดี
รู้สึกมีเรี่ยวมีแรงและอยากอาหารมากขึ้น รวมทั้งวิตกกังวลน้อยลง ส่วน ยา tramadol เป็นยากลุ่ม opioid
ใช้บรรเทาอาการปวดระดับปานกลางถึงระดับรุนแรง และมีการใช้อย่างแพร่หลายในการรักษา
บรรเทาปวดจากโรคมะเร็ง (cancer pain) และบรรเทาอาการปวดกระดูกและกล้ามเนื้อระดับปานกลาง
ถึงระดับรุนแรง (moderate to severe musculoskeletal pain) ยามีการออกฤทธิ์โดยจับที่
μ-opioid receptor อย่างอ่อนทำให้เกิดฤทธิ์บรรเทาปวด แต่ tramadol สามารถยังยับยั้งการดูดกลับของ
norepinephrine และ serotonin และทำให้สารสื่อประสาททั้งสองชนิดในสมองเพิ่มขึ้นด้วยสองกลไก
คือ ฤทธิ์ยับยั้งการดูดกลับของ serotonin (serotonin-selective reuptake inhibitors (SSRIs))
และยับยั้งเอนไซม์ที่ทำหน้าที่ในการยับยั้งสารสื่อประสาท (Monoamine Oxidase Inhibitors
(MAOI)) ดังนั้นการใช้ยา tramadol ร่วมกับ trazodone จะทำให้สารสื่อประสาท serotonin
ในสมองมีมากเกินไปและเกิด serotonin syndrome ขึ้นในที่สุด
การจัดการทางคลินิก:
การใช้ยา trazodone และ tramadol ร่วมกัน ทำให้เพิ่มความเสี่ยงของการเกิด serotonin syndrome
และ CNS depression ดังนั้นจึงควรหลีกเลี่ยงการให้ร่วมกัน แต่หากจำเป็นต้องมีการบริหารร่วมกัน
ให้ทำการติดตามผู้ป่วยทุกคน เกี่ยวกับอาการของ serotonin syndrome ที่อาจเกิดขึ้น
โดยเฉพาะในช่วงเริ่มแรกของการรักษา (ช่วงสัปดาห์แรก) โดยแจ้งให้ผู้ป่วยทราบถึงความ
เสี่ยงในการเกิดอาการ serotonin syndrome ให้สังเกตอาการตลอดเวลาที่ใช้ยา
และหากเกิดอาการขึ้นให้รีบหยุดยาและรีบมาพบแพทย์ที่โรงพยาบาลทันทีเนื่องจาก
อาการอาจรุนแรงขึ้นจนถึงขั้นเสียชีวิตได้ ส่วนผู้ป่วยที่เป็นโรคซึมเศร้าห้ามให้ยาทั้งสองชนิดนี้
ร่วมกันโดยเข็ดขาดเนื่องจากมีความเสี่ยงต่อการฆ่าตัวตายสูง เนื่องจากมีการรายงานผล
ของการได้รับยาต้านซึมเศร้าทำให้เพิ่มอัตราการฆ่าตัวตายในวัยรุ่นได้
ดังนั้นหากมียาที่ส่งผลต่อสารสื่อประสาทในสมองเพิ่มมากขึ้น ก็มีความเสี่ยงในเกิดการฆ่าตัวตายได้มากขึ้น
ระดับความรุนแรง : Major (ปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นทำให้เกิดอันตรายต่อผู้ป่วยจนต้องได้รับการรักษาเพิ่มเติม)
คุณภาพของหลักฐาน : Fair (เอกสารการศึกษาที่ใช้อ้างอิงมีคุณภาพต่ำ แต่สอดคล้องกับเภสัชวิทยา)
ผลของการเกิดอันตรกิริยา : การใช้ยา trazodone และ tramadol ร่วมกัน ทำให้เพิ่มความเสี่ยงของ
การเกิด serotonin syndrome และ CNS depression ซึ่งเคยมีการรายงานผลการเกิด serotonin-syndrome
ในผู้ป่วยที่มีการใช้ยา trazodone และ tramadol ร่วมกัน เป็นเวลานาน 5 วัน แล้วเกิดอาการขึ้น
ทำให้ต้องหยุดยาทั้งสองตัวและดูแลผู้ป่วยตามอาการที่เกิดขึ้นต่อไป
รูปข้อมูลอันตรกิริยาระหว่างยา trazodone และ tramadol จาก Micromedex
กลไกของการเกิด :
Trazodone เป็นยารักษาอาการของโรคซึมเศร้าในกลุ่มยา serotonin antagonist and reuptake
inhibitors (SARIs) ยาชนิดนี้ออกฤทธิ์โดยยับยั้งการดูดกลับของเซโรโทนิน (Serotonin) ในสมอง
มีผลให้ระดับเซโรโทนินในสมองเพิ่มขึ้น จึงช่วยให้ผู้ป่วยโรคซึมเศร้ามีอารมณ์ดีขึ้น นอนหลับได้ดี
รู้สึกมีเรี่ยวมีแรงและอยากอาหารมากขึ้น รวมทั้งวิตกกังวลน้อยลง ส่วน ยา tramadol เป็นยากลุ่ม opioid
ใช้บรรเทาอาการปวดระดับปานกลางถึงระดับรุนแรง และมีการใช้อย่างแพร่หลายในการรักษา
บรรเทาปวดจากโรคมะเร็ง (cancer pain) และบรรเทาอาการปวดกระดูกและกล้ามเนื้อระดับปานกลาง
ถึงระดับรุนแรง (moderate to severe musculoskeletal pain) ยามีการออกฤทธิ์โดยจับที่
μ-opioid receptor อย่างอ่อนทำให้เกิดฤทธิ์บรรเทาปวด แต่ tramadol สามารถยังยับยั้งการดูดกลับของ
norepinephrine และ serotonin และทำให้สารสื่อประสาททั้งสองชนิดในสมองเพิ่มขึ้นด้วยสองกลไก
คือ ฤทธิ์ยับยั้งการดูดกลับของ serotonin (serotonin-selective reuptake inhibitors (SSRIs))
และยับยั้งเอนไซม์ที่ทำหน้าที่ในการยับยั้งสารสื่อประสาท (Monoamine Oxidase Inhibitors
(MAOI)) ดังนั้นการใช้ยา tramadol ร่วมกับ trazodone จะทำให้สารสื่อประสาท serotonin
ในสมองมีมากเกินไปและเกิด serotonin syndrome ขึ้นในที่สุด
การจัดการทางคลินิก:
การใช้ยา trazodone และ tramadol ร่วมกัน ทำให้เพิ่มความเสี่ยงของการเกิด serotonin syndrome
และ CNS depression ดังนั้นจึงควรหลีกเลี่ยงการให้ร่วมกัน แต่หากจำเป็นต้องมีการบริหารร่วมกัน
ให้ทำการติดตามผู้ป่วยทุกคน เกี่ยวกับอาการของ serotonin syndrome ที่อาจเกิดขึ้น
โดยเฉพาะในช่วงเริ่มแรกของการรักษา (ช่วงสัปดาห์แรก) โดยแจ้งให้ผู้ป่วยทราบถึงความ
เสี่ยงในการเกิดอาการ serotonin syndrome ให้สังเกตอาการตลอดเวลาที่ใช้ยา
และหากเกิดอาการขึ้นให้รีบหยุดยาและรีบมาพบแพทย์ที่โรงพยาบาลทันทีเนื่องจาก
อาการอาจรุนแรงขึ้นจนถึงขั้นเสียชีวิตได้ ส่วนผู้ป่วยที่เป็นโรคซึมเศร้าห้ามให้ยาทั้งสองชนิดนี้
ร่วมกันโดยเข็ดขาดเนื่องจากมีความเสี่ยงต่อการฆ่าตัวตายสูง เนื่องจากมีการรายงานผล
ของการได้รับยาต้านซึมเศร้าทำให้เพิ่มอัตราการฆ่าตัวตายในวัยรุ่นได้
ดังนั้นหากมียาที่ส่งผลต่อสารสื่อประสาทในสมองเพิ่มมากขึ้น ก็มีความเสี่ยงในเกิดการฆ่าตัวตายได้มากขึ้น
เอกสารแนบ :
เอกสารอ้างอิง :
1. MICROMEDEX. Drug Interaction Results between Trazodone hydrochloride –
Tramadol hydrochloride [internet]. 2020 Sep. [cited 2020 Sep 21].
Available from: https://www.micromedexsolutions.com/home/dispatch
2. United States Food and Drug Administration. DESYREL ® (trazodone HCl) tablets,
for oral use. United State Food and Drug Administration [Internet].
2018 Sep [cited 2020 Sep 21];1(1):1-15.
Available from: https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2017/018207s032lbl.pdf
3. Nayyar N. Serotonin syndrome associated with sertraline, trazodone and tramadol abuse.
Indian J Psychiatry. 2009;51(1):68.
4. UpToDate. Trazodone: Drug information [Internet]. UpToDate; 2020 [cited 2020 Sep 21].
Available from: https://www.uptodate.com/contents/trazodone-drug-information?search=trazodone%20drug%20information&source=panel_search_result&selectedTitle=
1~72&usage_type=panel&kp_tab=drug_general&display_rank=1
5. Drug Enforcement Administration. Tramadol [Internet]. 2020 March. [cited 2020 Sep 21].
Available from: https://www.deadiversion.usdoj.gov/drug_chem_info/tramadol.pdf
Tramadol hydrochloride [internet]. 2020 Sep. [cited 2020 Sep 21].
Available from: https://www.micromedexsolutions.com/home/dispatch
2. United States Food and Drug Administration. DESYREL ® (trazodone HCl) tablets,
for oral use. United State Food and Drug Administration [Internet].
2018 Sep [cited 2020 Sep 21];1(1):1-15.
Available from: https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2017/018207s032lbl.pdf
3. Nayyar N. Serotonin syndrome associated with sertraline, trazodone and tramadol abuse.
Indian J Psychiatry. 2009;51(1):68.
4. UpToDate. Trazodone: Drug information [Internet]. UpToDate; 2020 [cited 2020 Sep 21].
Available from: https://www.uptodate.com/contents/trazodone-drug-information?search=trazodone%20drug%20information&source=panel_search_result&selectedTitle=
1~72&usage_type=panel&kp_tab=drug_general&display_rank=1
5. Drug Enforcement Administration. Tramadol [Internet]. 2020 March. [cited 2020 Sep 21].
Available from: https://www.deadiversion.usdoj.gov/drug_chem_info/tramadol.pdf
ชื่อ-สกุลผู้ถาม :
ภญ.ธนิดา เอกตาแสง
ประเภทผู้ถาม :
เภสัชกร
วิธีถาม :
โทรศัพท์/โทรสาร
จุดประสงค์การถาม :
เพื่อประโยชน์ในการปฏิบัติงาน
ความรีบด่วน :
ภายใน 1 วัน
วัน/เวลาที่ถาม :
21/09/2020 15:00:00
วัน/เวลาที่ตอบกลับ :
21/09/2020 15:30:00
ระยะเวลาสืบค้น :
30 นาที
วิธีส่งคำตอบ :
โทรศัพท์/โทรสาร
ผู้สืบค้น :
พงศธร ธรรมาภรณ์