คำถามทางยา
คำถาม :
กรณีเด็กอายุ 5 เดือน ยังไม่ได้รับวัคซีน IPV เข็ม 2 สามารถให้วัคซีนได้เลยหรือไม่
ชื่อสามัญทางยา :
Inactivated Poliomyelitis Vaccine (IPV)
กลุ่มยา :
Immunological products and vaccines
ชื่อการค้า :
-
ประเภทคำถาม :
Dosage/ Administration
วิธีสืบค้น :
คอมพิวเตอร์
แหล่งข้อมูล :
เอกสารตติยภูมิ
คำตอบ :
โรคโปลิโอ เกิดจากเชื้อ Poliovirus ประกอบด้วย Serotype 1, 2 และ 3 ผู้ติดเชื้อส่วนใหญ่จะไม่มีอาการ มีเพียงส่วนน้อยที่เกิดกล้ามเนื้ออ่อนปวกเปียกเฉียบพลัน (Acute flaccid paralysis)
สามารถติดต่อผ่านทางระบบทางเดินอาหารและสิ่งคัดหลั่งของระบบทางเดินหายใจ ประเทศไทยมีมาตรการให้วัคซีนโปลิโอครบ 3 ครั้งในเด็กอายุ 1 ปี โดยให้วัคซีน IPV อย่างน้อย 1 dose ในช่วง Primary series ตามคำแนะนำขององค์การอนามัยโลก ในช่วงปี พ.ศ. 2558-2559 เพื่อป้องกันการเกิดอัมพาตจากเชื้อในวัคซีน (Vaccine-associated paralytic poliomyelitis, VAPP) แต่ข้อเสียคือมีราคาแพงมากกว่าวัคซีนชนิดกิน ซึ่งประเทศไทยมีการแนวทางการให้วัคซีนโปลิโอ ดังนี้(1)
ศูนย์ควบคุมโรคติดต่อสหรัฐอเมริกา (Centers for Disease Control and Prevention, CDC) แนะนำการให้ IPV ในเด็ก
เริ่มต้นให้ 2, 4, 6-18 เดือน และ 4-6 ปี สำหรับเด็กที่จะเดินทางไปประเทศที่มีความเสี่ยงในการเป็นโปลิโอและไม่สามารถรับวัคซีนตามกำหนด แนะนำการให้วัคซีนโปลิโอสูตรเร่งด่วน คือ(2)
สรุป การให้วัคซีน IPV ในเด็กอายุ 5 เดือน ที่ไม่ได้รับวัคซีน IPV เข็ม 2 สามารถให้ได้นับห่างจากเข็มแรก ≥ 4 สัปดาห์ จากนั้นจะนับเวลาการให้วัคซีนเข็ม 3
จากวันที่ให้เข็ม 2 ≥ 4 สัปดาห์ และ ให้เข็ม 4 นับจากวันที่ให้เข็ม 3 Dose 3 ≥ 6 เดือน ดังนั้น ในผู้ป่วยรายนี้สามารถให้วัคซีน IPV เข็ม 2 ได้ทันที
สามารถติดต่อผ่านทางระบบทางเดินอาหารและสิ่งคัดหลั่งของระบบทางเดินหายใจ ประเทศไทยมีมาตรการให้วัคซีนโปลิโอครบ 3 ครั้งในเด็กอายุ 1 ปี โดยให้วัคซีน IPV อย่างน้อย 1 dose ในช่วง Primary series ตามคำแนะนำขององค์การอนามัยโลก ในช่วงปี พ.ศ. 2558-2559 เพื่อป้องกันการเกิดอัมพาตจากเชื้อในวัคซีน (Vaccine-associated paralytic poliomyelitis, VAPP) แต่ข้อเสียคือมีราคาแพงมากกว่าวัคซีนชนิดกิน ซึ่งประเทศไทยมีการแนวทางการให้วัคซีนโปลิโอ ดังนี้(1)
| Vaccine | Dose | Schedule |
| IPV | ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ | 2 และ 4 เดือน |
| OPV | ให้ทางปาก 0.1-.05 ml (2-3 หยด) | 6-18 เดือน และกระตุ้นเมื่ออายุ 4-6 ปี |
ศูนย์ควบคุมโรคติดต่อสหรัฐอเมริกา (Centers for Disease Control and Prevention, CDC) แนะนำการให้ IPV ในเด็ก
เริ่มต้นให้ 2, 4, 6-18 เดือน และ 4-6 ปี สำหรับเด็กที่จะเดินทางไปประเทศที่มีความเสี่ยงในการเป็นโปลิโอและไม่สามารถรับวัคซีนตามกำหนด แนะนำการให้วัคซีนโปลิโอสูตรเร่งด่วน คือ(2)
| Dose of IPV | Schedule |
| 1 | ผู้ป่วยอายุ ≥ 6 สัปดาห์ |
| 2 | ห่างจาก Dose 1 ≥ 4 สัปดาห์ |
| 3 | ห่างจาก Dose 2 ≥ 4 สัปดาห์ |
| 4 | ห่างจาก Dose 3 ≥ 6 เดือน |
สรุป การให้วัคซีน IPV ในเด็กอายุ 5 เดือน ที่ไม่ได้รับวัคซีน IPV เข็ม 2 สามารถให้ได้นับห่างจากเข็มแรก ≥ 4 สัปดาห์ จากนั้นจะนับเวลาการให้วัคซีนเข็ม 3
จากวันที่ให้เข็ม 2 ≥ 4 สัปดาห์ และ ให้เข็ม 4 นับจากวันที่ให้เข็ม 3 Dose 3 ≥ 6 เดือน ดังนั้น ในผู้ป่วยรายนี้สามารถให้วัคซีน IPV เข็ม 2 ได้ทันที
เอกสารแนบ :
เอกสารอ้างอิง :
- ราชวิทยาลัยกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย. คู่มือวัคซีน 2016-2017 และปัญหาที่พบบ่อย. ราชวิทยาลัยกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย สมาคมกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย สมาคมโรคติเชื้อในเด็กแห่งประเทศไทย; 2559
- Centers for Disease Control and Prevention [Internet]. Polio Vaccination: What Everyone Should Know; [cited 2022 May 9]. Available from: https://www.cdc.gov/vaccines/vpd/polio/public/index.html
ชื่อ-สกุลผู้ถาม :
-
ประเภทผู้ถาม :
พยาบาล
วิธีถาม :
โทรศัพท์/โทรสาร
จุดประสงค์การถาม :
เพื่อแก้ปัญหาผู้ป่วย
ความรีบด่วน :
อื่น ๆ
วัน/เวลาที่ถาม :
09/05/2022 11:00:33
วัน/เวลาที่ตอบกลับ :
09/05/2022 11:20:00
ระยะเวลาสืบค้น :
20 นาที
วิธีส่งคำตอบ :
โทรศัพท์/โทรสาร
ผู้สืบค้น :
นสภ.ณัฐณิชา วิไลรัตน์