คำถาม :
เด็กอายุ 9 ขวบ น้ำหนัก 32 กก. สามารถใช้ ciprofloxacin รักษาการติดเชื้อในหูได้หรือไม่ อย่างไร
ชื่อสามัญทางยา :
ciprofloxacin
กลุ่มยา :
fluoroquinolone
ประเภทคำถาม :
Dosage/ Administration
แหล่งข้อมูล :
เอกสารทุติยภูมิ
คำตอบ :
ยา ciprofloxacin เป็นยาในกลุุ่ม fluoroquinolone ออกฤทธิ์ฆ่าเชื้อแบคทีเรีย โดยยับยั้งการสร้าง DNA ยาจับกับ A subunit ของเอนไซม์ DNA gyrase หรือ topoisomerase II ยับยั้งการเชื่อมปิดของ DNA ทําให้ Double-standed DNA แตกย่อย (1) มีข้อบ่งใช้ในการรักษาดังนี้
1. โรคไซนัสอักเสบเฉียบพลัน(acute bacterial sinusitis)
2. โรคติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจส่วนล่าง (lower respiratory tract infection) ได้แก่ โรคหลอดลมอักเสบ โรคปอดอักเสบ
3. โรคติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ (urinary tract infection)ได้แก่ uncomplicated UTI, complicated UTI และกรวยไตอักเสบ (pyelonephritis)
4. โรคติดเชื้อที่ผิวหนังตลอดจนโครงสร้างที่เกี่ยวข้องกับผิวหนัง (skin and soft tissue infection)ได้แก่ เซลล์เนื้อเยื่ออักเสบหรือไฟลามทุ่ง (cellulitis) ฝีหนอง(abscess) การอักเสบของฟอลลิเคิล (folliculitis) ฝี (furunculosis) ผิวหนังชั้นหนังแท้เป็นหนอง (pyoderma) แผลติดเชื้อหลังผ่าตัด แผลไหม้หรือแผลติดเชื้ออื่นๆ การติดเชื้อที่ผิวหนังหรือเนื้อเยื่ออ่อนที่มีสาเหตุจากเชื้อ staphylococci หรือ streptococci ควรเลือกใช้ ยากลุ่ม Penicillins, Cephalosporin หรือ vancomycin เป็นอันดับแรก สําหรับยา ciprofloxacin ควรเลือกใช้แทนในรายที่แพ้เบตาแลคแตม หรือ vancomycin หรืออาจให้ร่วมกับยาต้านจุลชีพชนิดอื่น ในการรักษาการติดเชื้อหลายชนิด
5. โรคติดเชื้อที่กระดูกและข้อต่อ ได้แก่ การรักษาภาวะอักเสบของไขกระดูก และกระดูกอ่อน(osteomyelitis)
6. โรคติดเชื้อที่ระบบทางเดินอาหาร ได้แก่ การติดเชื้อในกลุ่ม Enterobacteriaceae แต่ควรใช้ยาตัวอื่นในกลุ่มนี้ก่อน เช่น norfloxacin ซึ่งพบว่ายังคงได้ผลดี
7. โรคติดเชื้อในช่องท้อง (intra-abdominal infection)
8. โรคติดเชื้อหนองใน (Neisseria gonorrhoeae)
9. โรคต่อมลูกหมากอักเสบจากการติดเชื้อแบคทีเรียเรื้อรัง
10. โรคไข้ไทฟอยด์
11. โรคติดเชื้อแอนแทรกซ์ (กรณีป้องกันหลังสัมผัสเชื้อ)
12. โรคกาฬโรค (Plague) (1)
สำหรับการรักษาในเด็ก ในกรณีที่เป็นการติดเชื้อระดับ Mild to moderate ขนาดยาอยู่ที่ 10 mg/kg/dose b.i.d. โดยขนาดสูงสุดคือ 500 mg/dose หากเป็นการติดเชื้อที่รุนแรง
ขนาดยาอยู่ที่ 15-20 mg/kg/dose b.i.d. โดยขนาดสูงสุดคือ 750 mg/dose (2)
สรุป ในเด็กอายุ 9 ขวบ น้ำหนัก 32 กก. สามารถใช้ ciprofloxacin ได้ ซึ่งกรณีที่เป็นการติดเชื้อที่หู ควรได้รับยาขนาด 15-20 mg/kg/dose b.i.d.
ซึ่งเมื่อคำนวณตามน้ำหนักตัวจะได้ 480 mg- 640 mg/dose b.i.d. (ข้อพิจารณา: การใช้ในเด็กต่ำกว่า 18 ปี ยาอาจไปมีผลเกี่ยวกับการปิด
epiphyseal plate และมีผลต่อการเจริญเติบโตของเด็ก รวมถึงมีผลต่อการเจริญของข้อและกระดูกอ่อน)
เอกสารอ้างอิง :
1.กลุ่มนโยบายแห่งชาติด้านยา [อินเตอร์เน็ต]. นนทบุรี: สำนัก; 2559 [สืบค้นเมื่อ 6 ก.ค. 2565]. จาก http://ndi.fda.moph.go.th/uploads/drug_doc/SPC_Ciprofloxacin_10-5-59.pdf
2.Uptodate [Internet]. Ohio: Lexicomp;1978-2022 [cited 2022 July 6]. Ciprofloxacin (systemic) Drug information. Available from:https://www.uptodate.com/contents/ciprofloxacin-systemic-druginformationsearch=ciprofloxacin &source=panel_search_result&selectedTitle=1~142&usage_type=panel&showDrugLabel=true&display_rank=1#F9611304
วิธีถาม :
โทรศัพท์/โทรสาร
จุดประสงค์การถาม :
เพื่อประโยชน์ในการปฏิบัติงาน
วัน/เวลาที่ถาม :
05/07/2022 15:00:07
วัน/เวลาที่ตอบกลับ :
05/07/2022 16:00:00
ระยะเวลาสืบค้น :
1 ชั่วโมง
วิธีส่งคำตอบ :
โทรศัพท์/โทรสาร
ผู้สืบค้น :
นสภ.ญาณวิชญ์ คำควร